Het uitladen van de oven
Wanneer de temperatuur in de oven boven de 900 °C stijgt wordt het belangrijk dat je de voortgang in de oven controleert in plaats van je uitsluitend te richten op de temperatuur die de pyrometer aangeeft. Neem het besluit om te stoppen met stoken op basis van wat je ziet in de oven. Via het schoorsteengat in de deksel kun je voorzichtig de werkstukken in de oven bekijken.
Belangrijk
Uit de schoorsteenopening in de deksel van de oven komt hete lucht die in staat is om haren en wenkbrauwen in een fractie van een seconde te verbranden. Kom daarom nooit direct boven de schoorsteenopening om je werk te bekijken. Draag een beschermbril en handschoenen en scherm je gezicht af. Kijk altijd schuin vanaf de zijkant in de oven. Zorg er daarom bij het inladen ook al voor dat je het meest kritische (hoogste) werkstuk goed op deze manier kunt bekijken. Controleer dit voor dat je begint met het stoken van de oven.
Bezoekers (of publiek) die verder niets met het rakustoken te maken hebben vragen om speciale aandacht. Bijna iedereen wordt wel aangetrokken door de oranje/gele gloed en willen een kijkje in de oven nemen, zonder dat men bedacht is op de gloeiend hete lucht die eruit komt.
In dergelijk situaties moet je voorzorgsmaatregelen nemen zodat niemand bij de oven kan komen zonder jouw aandacht.
Een zaklamp met een krachtige gerichte lichtbundel is erg makkelijk om te kijken of de glazuur goed is. Zolang de oven nog niet op temperatuur is, ziet de glazuur er mat uit. Wanneer de glazuur begint te zweten, of in meer of mindere mate begint te schuimen nadert de smelttemperatuur. Glazuur die gesmolten is ziet er glanzend uit en schittert wanneer je het raakt met de lichtbundel. Zodra je op die manier vaststelt dat de glazuur goed is kun je het stoken stoppen.
Als eerste verlaag je de gasdruk totdat je weer diezelfde kleine vlam hebben zoals tijdens de opwarmperiode (zie ook hoofdstuk D - Over de brander). Draai de instelknop van de drukregelaar terug totdat de druk weer nagenoeg 0 Bar is. Stel je eenvoudig voor dat de vlam die er was op het moment dat je de gaskraan dichtdraait, ook de vlam is die je weer krijgt als je de brander weer aansteekt voor de volgende stook. Zodra de druk weer laag is en je een mooie kleine vlam ziet (en hoort) kun je de kogelafsluiter dichtdraaien. Hou hiervoor met 1 hand de brander op zijn plek voor de oven en sluit met je andere hand de afsluiter.
Hoewel je de oven nu best even (10 - 30 sec.) de tijd kunt geven voor de eerste temperatuursschok die het uitzetten van de brander veroorzaakt, moet je daarna toch wel aan de slag. Immers, als het werk te ver af koelt wil het inroken niet meer.
Verwijder voorzichtig de deksel van de oven. Wees bedacht op de hitte die hierbij vrijkomt. Leg de deksel op een veilige plek. Daar waar je er niet per ongeluk op kunt stappen wanneer je vol concentratie de oven aan het uitladen bent. En ook zodanig dat de deksel niets (gras / bladeren) in de brand kan zetten.
Nu is het tijd om de oven uit te laden. Bij moeilijke of zware werkstukken, of gewoon voor de zekerheid kun je iemand vragen om met een (schone) schep klaar te staan en het werkstuk in de tang extra te ondersteunen zodra je het werk tot boven de ovenrand getild hebt. Zet het werkstuk wat je uitlaadt naast de oven voor de temperatuursschok die de glazuur doet craqueleren. Al je meerdere werkstukken uit te laden hebt zorg er dan goed voor dat je niet op de al uitgeladen werkstukken stapt.
Wanneer je dunwandig werk in de oven hebt staan, bijvoorbeeld gietwerkstukken of ander kwetsbaar werk, dan kun je voor dat je met het uitladen begint de bek van de tang even opwarmen boven het schoorsteengat. Dit vermindert de kans op breuk.
(C) 2005 - Alle rechten voorbehouden